بخشی از متن پاورپوینت قواعد الأصول (مصطفي نوراني) :
پاورپوینت قواعد الأصول (مصطفي نوراني)
(قواعد الاصول), اثر آیه الله, مصطفی نورانی اردبیلی, به زبان عربی است. وی چون کتب اصولی را که برای تدریس فراهم شدهاند, طولانی یافتهاند, مهمترین نظریات و تحقیقات مؤلفین آن کتب را در این کتاب گردآوری کردهاند.
فهرست مندرجات
1 - ساختار2 - گزارش محتوا
2.1 - تعریف علم اصول
2.2 - حقیقت وضع
2.3 - دلالت
2.4 - نواهی
2.5 - بحث عام و خاص
3 - پانویس
4 - منبع
ساختار
کتاب, شامل شش مبحث مقدمات (دلیل نیاز به اصول, تعریف اصول, تمایز علوم, مبادی علم, موضوع علم اصول, فایده و غایت علم اصول و...) , اوامر, نواهی, مفاهیم, عام و خاص, مطلق و مقید و مجمل و مبین است.
گزارش محتوا
پارهای از مباحث مطرح شده در کتاب, از این قرار است:
تعریف علم اصول
برای علم اصول, تعاریف زیادی از طرف متقدمین و متاخرین به عمل آمده است, ولی واقعیت آن است که هیچ یک از آنها تعریف حقیقی نبوده, بلکه صرفا شرح الاسم به شمار میآیند.
[1] قوائد الاصول, مصطفی نورانی, ص6.
مرحوم آخوند, موضوع علم اصول را مفهوم کلی منطبق بر موضوعات مسائل آن میداند و نظریه محقق عراقی نیز مؤید آن است.
به نظر محقق عراقی و نایینی و مرحوم خویی, دلالت لفظ بر معنا وضعی و جعلی است, نه ذاتی.
[2] قوائد الاصول, مصطفی نورانی, ص8.
حقیقت وضع
درباره حقیقت وضع اختلاف نظر وجود دارد: مرحوم خویی به نظریه تعهد پای بند است, مرحوم نایینی معتقد به تخصیص و جعل الهی, محقق عراقی قائل به ملازمه واقعیه است و...
صحت استعمال لفظ در نوع, صنف و مثل, به نظر مرحوم آخوند, بالطبع است, نه بالوضع, چون در غیر این صورت لازم میآید که لفط مهمل وضع شده باشد.
به نظر مرحوم آخوند در حروف, وضع, عام و موضوع له نیز عام است و حروف با اسما متناسب با خود, از نظر اصل معنا هیچ فرقی ندارند؛ مثلا کلمه (من), با لفظ (الابتدا ) از نظر معنا متحدند؛ فقط از نظر کیفیت استعمال تفاوت دارند. در این رابطه, مرحوم محقق اصفهانی, به نظریه ربط و نسبت و میرزای نایینی, به مسلک ایجادیت و... گرویدهاند.