بخشی از متن قلعه ایرج :
قلعه ایرج
فهرست مطالب
1-1 وارنا در اوستا 5
1-2 نگاهی کلی به قلعه ایرج 7
1-3 گزارش مادام دیولا فوآ 11
1-4 نگاهی علمی به نظریه ها 12
2-1 فصل دوم موقعیت زیست بوم آب وهوا شهرستان 15
2-2 منابع آبی قلعه 17
2-3 حاصلخیزی واستعداد اراضی منطقه 18
2-4 سطح آب های زیرزمینی دشت ورامین 20
2-5 قنات ها یا منابع زیرزمینی 22
3-1 علل بررسی 27
3-2 گزارش بررسی 28
4-1 معماری و شهرسازی اشکانیان 32
4-2 معماری قلعه ایرج 33
4-3 مصالح و روش های اجرایی با پلان بازسازی 34
تصویر شماره 1 – تصویر هوایی دشت ورامین 43
تصویر شماره 2 – مخروط افکنه رودخانه جاجرود نسبت به قلعه ایرج 43
تصویر شماره 3 – محل برداشت سفال های نمونه 44
تصویر شماره 4 – موقعیت قلعه ایرج شمال شرقی 44
تصویر شماره 5 – محل کاوش استات نعمتی دروازه شرقی 45
تصویر شماره 6- مسیر فعلی دسترسی به قلعه 45
تصویر شماره 7 – محل حفاری آقای دکتر نعمتی 46
تصویرشماره 8 – نمونه سفال های برداشت شده 46
تصویر شماره 9 – نمونه سفال مشابه سفال تاریخی ارگ بم 47
تصویر شماره 10 – نمایش لایه های خشت و ملات در دیوار 47
تصویر شماره 11 – آثار انگشتان دست روی خشت 48
تصویر شماره 12- طاق و قوس در نمای جنوبی 48
تصویر شماره 13 – اجرای طاق و قوس و دیوار چینی جهت نمای دیوار بیرونی 49
تصویر شماره 14- اجرای 2 طاق رومی (باربر) روش اجرایی پری برای تزئین 49
تصویر شماره 15 – ساخت دیوار قلعه در دو مقطع زمانی 50
تصویر شماره 16- جدایی برج نگهبانی از دیوار قلعه 50
تصویرشماره 17- نمونه ای از حفاری غیر قانونی 51
تصویر شماره 18- موقیعت قلعه ایرج نسبت به مرکز ورامین 51
تصویر شماره 19- دروازه جنوبی 52
تصویر شماره 20- نمای کلی از خندق و دیواره 52
کتاب نامه 56
فصل اول : نظریه ها وتاریخ
چهاردهمین کشور که من اهورا مزدا آفریدم (وارنا) چهارگوش است که درآن فریدون قاتل آزدی هاک (ضحاک) زائیده شده است. (وندیداد فرگرد اول بند18)
1-1 وارنا در اوستا
وارنا درکتاب مرآت البلدان با ورامین وقلعه ایرج منطبق گردیده است. درکتاب وندیداد درفصل سیرمهاجرت ازقوم آریایی که درحوالی (ری) ساکن شدند نام (راکا) ووارنا را می برد که شباهت غیرقابل انکاری با ری ورامین دارد. درفرهنگ آنندراج نیز آمده است که ورامین بروزن که امین نام بلوکی است معمور درغرب ولایت(غار) که دراین ازمنه منسوب به شهرتهران است.
پیش ازآبادانی ری وتهران هربلدی معمور به قدمت بنیان مشهوربوده گویند چون فریدون ولایت متصرفی خودرا بین سه فرزند تقسیم نمود ولایت میانه که اعدال واجل بود به پسرش ایرج اهدا کرد واو پادشاه ایران بود ودرطبرستان به سرمی برد. اوشهری درورامین ساخت که قلعه چهارگوش مستطیل مربع است که هرطرف آن 36 برج دارد وازبرجی به برج دیگر 50 ذرع مساحت دارد. دیوارحصارش زیاد است ازدوازده ذرع قطر وپهنا دارد درمیان قلعه آثاری قصری است خراب.
هنری والسن نیز ری باستان را با قسمتی ازخرابه های مجاوردشت ورامین قابل تطبیق می داند. ازطرف با استناد به کتاب مقدس آریاها (اوستا) دربخش (ودا) درحدود سه هزارسال پیش ازمیلاد آریایی ها درقسمتی ازسیبری زندگی می کردند ولی چون سرمای شدید اقامت آنها ایران وایج (ایران ورایج را سرزمینی فرغانه مابین ترکستان وسیبری جنوبی می دانند) مشکل می کرد لذا به سوی سرزمین های گرم حرکت کردند. ابتدا به خاک(سغد) وارد شدند وبعد درمسیر خود پیش رفتند تا به بلخ رسیدند. عده ای ازآریایی ها ازمرو, هرات, سرخس, طوس, نیشابور, گرگان وشاهرود گذشتند وتا حوالی ری رسیدند درری ساکن شدند. پس می توان گفت ری وورامین محل سکونت آریایی ها بوده است. به ویژه که درمسیرحرکت وسیاحت ازمشرق راهی بوده که ازورامین می گذشته است وبه ورامین می رسیده است.
آریایی ها دراین مسیر به هرجا که می رسیدند پس ازجنگ با
بومی های آن منطقه قلعه می ساختند.درون قلعه را به دوقسمت تقسیم می کردند دریک قسمت خانوارها زندگی می کردند وقسمت دیگر دام واحشام. دراین قلعه ها شب ها آتش می افروختند آنهم بدون علت. یکی برای رفع نیاز ساکنان ودوم جلوگیری ازشبیخون دشمنان وبومیان.
در داستان جمشید نیز به یکی ازقلعه ها اشاره شده است. نام این قلعه را( ور) ذکر کرده است. چون (ور) به معنی تعلیم, گرمی وحرارت آمده است. بعید نیست که نام ورامین نیز ازهمین کلمه