بخشی از متن پاورپوینت کنت :
آگوست پاورپوینت کنت
آگوست پاورپوینت کنت فیلسوف فرانسوی و واضع نام جامعه‌شناسی و به عنوان بنیانگذار جامعه‌شناسی نوین شناخته می‌شود.
فهرست مندرجات
1 - معرفی اجمالی2 - آثار علمی
3 - اثرگذاری و اثرپذیری پاورپوینت کنت
4 - نظریات و کارهای علمی پاورپوینت کنت
5 - تقسیم بندی علوم
6 - قوانین مراحل تکامل جامعه‌ها
7 - تقسیم جامعه‌شناسی
7.1 - جامعه‌شناسی ایستا
7.2 - جامعه‌شناسی پویا
7.3 - مدل ارگانیکی
7.4 - آیین رهنمودی
8 - ارزیابی
9 - پانویس
10 - منبع
معرفی اجمالی
اگوست پاورپوینت کنت در 19 ژانویه سال 1798 در شهر مون پلیه فرانسه به‌دنیا آمد. در سال 1818, منشی و فرزندخوانده کلود هنری سن سیمون (Claude Henry de Saint Simon: 1760-1825) شد. آن‌ها هفت سال باهم کار کردند اما در 1824 رابطه‌شان به‌هم خورد, چون پاورپوینت کنت به این نتیجه رسیده بود که سن سیمون قدر کارهایش را نمی‌داند. در 1826, پاورپوینت کنت طرحی را به ابتکار خود ارائه کرد که طی آن می‌بایست هفتاد و دو سخنرانی دربار فلسفه زندگیش انجام دهد. این دوره از سخنرانی‌ها شنوندگان سرشناسی را به‌خود جلب کرد, اما بعد از اجرای سه سخنرانی به‌علت دچار شدن پاورپوینت کنت به یک ناراحتی عصبی متوقف شد. گرچه پاورپوینت کنت مقام ثابتی در اکول پلی‌تکنیک (اکول پلی‌تکنیک معتبرترین و قدیمی‌ترین دانشگاه فنی و مهندسی فرانسه است که در میان دانشگاه‌های جهان نیز رتبه بالایی دارد و بر پایه رده‌بندی ضمیمه آموزش عالی تایمز یکی از چهل دانشگاه برتر جهان است.) به‌دست نیاورد, اما در سال 1832 مقام کوچکی به‌عنوان سخنران در آنجا پیدا کرد.
آثار علمی
در این دوره پاورپوینت کنت روی اثر شش جلدی‌اش به‌نام درس‌هایی دربار فلسفه اثباتی که مایه شهرتش شد, کار کرد. این اثر سرانجام در 1842 منتشر شد. در همین اثر است که او برای نخستین‌بار اصطلاح جامعه‌شناسی را به‌کار برد. در این اثر همچنین این نظر را مطرح کرد که جامعه‌شناسی علم نهایی است. پاورپوینت کنت در این اثر به اکول پلی‌تکنیک حمله کرد و در نتیجه, در سال 1844 قراردادش به‌عنوان سخنران تمدید نشد. در 1851 اثر چهار جلدی‌اش, به‌عنوان نظام سیاست اثباتی را تکمیل کرد. پاورپوینت کنت در این اثر بیشتر از آثار دیگرش قصد علمی‌ترش را در ارائه طرحی بزرگ برای تجدید سازمان جامعه, آشکار ساخت. اگوست پاورپوینت کنت در 5 سپتامبر 1857 درگذشت.
[1] ریتزر, جورج, نظریه جامعه‌شناسی در دوران معاصر, محسن ثلاثی, تهران, علمی, 1381, چاپ ششم, ص20.
از دیگر آثار پاورپوینت کنت می‌توان به ارزیابی مختصری از کل گذشته دوران جدید (1820), جزوه‌ای دربار کارهای علمی لازم برای تجدید سازمان جامعه (1822), ملاحظات فلسفی درباره علوم و دانشمندان (1825) و ملاحظاتی درباره قدرت معنوی (1825-1826) اشاره کرد.اثرگذاری و اثرپذیری پاورپوینت کنت
پاورپوینت کنت در اولین نظریه‌پردازان جامعه‌شناسی (به‌ویژه اسپنسر و دورکیم) بسیار نفوذ داشت. بخشی از افکار او را باید به‌عنوان واکنشی در برابر انقلاب فرانسه و روشن‌اندیشی به‌شمار آورد که او آن را علت عمده این انقلاب می‌انگاشت. او از هرج‌ومرجی که در جامعه رواج یافته بود بسیار رمیده بود و به آن دسته از اندیشمندانی که بانی روشن‌اندیشی و انقلاب بودند, انتقاد داشت. او با کاتولیک‌های ضدانقلابی فرانسه (به‌ویژه دوبونالد و دومیستر) هم‌آواز و تحت تاثیرشان بود.
[2] ریتزر, جورج, نظریه جامعه‌شناسی در دوران معاصر, محسن ثلاثی, تهران, علمی, 1381, چاپ ششم, ص16.
وی همچنین از فرانسیس بیکن, فیلسوف انگلیسی که به آزمایش‌های استقرایی پایبند بود؛ تامس هابز, بارون دو منتسکیو, کانت, و بیش از همه سن سیمون متاثر بود. پاورپوینت کنت در جوانی, عمیقاً متاثر از آدم اسمیت و ژان باتیست سه, اقتصاددانان سیاسی لیبرال بود.[3] دیلینی, تیم, نظریه‌های کلاسیک جامعه‌شناسی, بهرنگ صدیقی و وحید طلوعی, تهران, نی, 1388, چاپ دوم, ص42.
نظریات و کارهای علمی پاورپوینت کنت
عمده‌ترین نظریات, مفاهیم و کارهای علمی پاورپوینت کنت عبارت‌اند از:
اثبات‌گرایی (Positivism)؛ مفهوم اثبات‌گرایی به روش تحقیقی پاورپوینت کنت اطلاق می‌شود. او اثبات‌گرایی را عامل اساسی پیشرفت انسان دانسته و مدعی بود که از طریق مشاهده و آزمایش و مقایسه می‌توان موفق به کشف پدیدارهای اجتماعی شد. او اصرار داشت که جامعه را می‌توان از طریق علمی مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و همانند تحقیقات علمی در سایر علوم, موفق به کشف پدیدارهای عینی شد. او از این جهت به روش اثبات‌گرایی توجه خاص کرد و معتقد بود, بررسی شرایط اجتماعی و حل مشکلات اجتماعی فقط از طریق روش علمی امکان‌پذیر است. به بیان دیگر اصرار او به اثبات‌گرایی ناشی از بحران‌های اجتماعی بعد از انقلاب فرانسه بود که وجود تحقیق علمی را برای تبیین مشکلات اجتماعی ضروری می‌دانست.
[4] ادیبی, حسین و عبدالمعبود انصاری, نظریه‌های جامعه‌شناسی, تهران, دانژه, 1383, چاپ دوم, ص59.
جامعه‌شناسی اثباتی پاورپوینت کنت بر سه اصل مبتنی است که روشن‌گر مجموع نظریات اوست:
اصل اول؛ طبق نظر وی ممکن نیست که پدیده اجتماعی خاص جز در متن اجتماعی کلی‌تری که به آن تعلق دارد, درک و تبیین شود. این اصل که اولویت کل نسبت به اجزا خوانده می‌شود بر تجزیه و تحلیل آنچه پاورپوینت کنت نظم خودبه‌خود جوامع انسانی نامیده است اعمال می‌شود.
اصل دوم؛ پیشرفت علوم, هادی و راهنمای اصلی تاریخ بشری است؛ بشر آن‌طور عمل می‌کند که شناخت‌هایش به او اجازه می‌دهد روابط انسان با جهان و با سایر افراد منوط به چیزهایی است که از طبیعت و از جامعه می‌شناسد.
اصل سوم؛ انسان همه‌جا و همه‌وقت یکی است, و این هویت ثابت نتیجه ترکیب زیستی به‌ویژه نظام عصبی اوست. پس باید انتظار داشت که جامعه همه‌جا یکسان و در یک جهت تحول پیدا کند, و بشر در کل به طرف نوعی جامعه پیشرفته‌تر در حرکت باشد.
[5] توسلی, غلامعباس, نظریه‌های جامعه‌شناسی, تهران, سمت, 1380, چاپ هشتم, ص59.
تقسیم بندی علوم
پاورپوینت کنت دانش زمان خود را طبقه‌بندی کرده و معتقد بود که روند دانش به‌تدریج از حالت کلی و ساده به مرحله مشخص و پیچیده درآمده است. وی سلسله‌مراتب علوم را براساس سه ملاک زیر استخراج می‌کند:
درجه پیچیدگی پدیده‌هایی که موضوع مطالعه هستند.
بیرونی بودن آن‌ها نسبت به انسان.
زمانی که به مرحله اثباتی می‌رسند.
[6] توسلی, غلامعباس, نظریه‌های جامعه‌شناسی, تهران, سمت, 1380, چاپ هشتم, ص61.
برمبنای این اصول علوم را چنین طبقه‌بندی می‌کند:
1- ریاضی 2- ستاره‌شناسی 3- فیزیک 4- شیمی 5- زیست‌شناسی 6- جامعه‌شناسی
پاورپوینت کنت جامعه‌شناسی را به‌عنوان ملکه علوم معرفی می‌کند, زیرا موجودیت آن ناشی از تکامل سایر علوم بوده و به همین جهت در مرتبه اعلی قرار دارد. در این سلسله‌مراتب به نظر پاورپوینت کنت هر علمی به علم قبلی متکی است و علاوه‌بر داشتن مشخصات خود ویژگی‌های علم بیشتر از آن را نیز دارد. در این طبقه‌بندی هر قدر پایین‌تر می‌آئیم موضوع علم عینی‌تر و پیچیده‌تر و از نظر پیش‌بینی دشوارتر می‌شود.
[7] ادیبی, حسین و عبدالمعبود انصاری, نظریه‌های جامعه‌شناسی, تهران, دانژه, 1383, چاپ دوم, ص60.
قوانین مراحل تکامل جامعه‌ها
پاورپوینت کنت معتقد بود که تکامل جامعه تابع قوانین مراحل سه‌گانه تکامل می‌باشد. به بیان دیگر او تکامل جامعه را براساس تکامل اندیشه و افکار در نظر گرفته و دیدی ایده‌آلیستی در باب تکامل اجتماعی عرضه داشت. از نظر او جامعه درست به مانند اندیشه انسانی از سه مرحله می‌گذرد:
مرحله ربانی (Theological Stage)؛ مرحله ربانی پیش از سال 1300 میلادی روی داد. در این مرحله انسان‌ها هر پدیده‌ای را با توسل به قدرت الهی و نیروهای اساطیری تبیین می‌کنند. در این مرحله خانواده شکل مسلط را در جامعه داشته, و روابط عاطفی (مانند روابط بین فرزندان و والدین) بر جامعه حاکم بوده, و قضاوت‌ها تعصب‌آمیزند.
[8] ادیبی, حسین و عبدالمعبود انصاری, نظریه‌های جامعه‌شناسی, تهران, دانژه, 1383, چاپ دوم, ص61.
مرحله ربانی خود از سه مرحله گذار تشکیل شده که عبارت‌اند از:
- بت‌پرستی (Fetishism)؛ در این مرحله, بشر در هماهنگی کامل با محیط پیرامونش به‌سر می‌برد. منظور پاورپوینت کنت این است که در این مرحله, بشر هرآنچه را در اطرافش رخ می‌داد بدون فکر می‌پذیرفت.
- چندخدایی (Polytheism)؛ در این مرحله بشر توضیح می‌خواست و شروع به تفکر کرد و پدیده‌ها را به موجودات فرا‌طبیعی گوناگون نسبت داد.
- تک‌خدایی (Monotheism)؛ انتقال به این مرحله زمانی رخ داد که بشر تحت سیطره خدایان متعددی قرار گرفته بود که ظاهراً همواره